De eerste schooldag komt dichterbij. Heel wat ouders en kinderen wachten de start van het nieuwe schooljaar bang af en zitten – zeker in 2020 - met een heleboel vragen. Want gaat hun kind het wel leuk vinden op (hun nieuwe) school? Hoe gaat COVID-19 in de komende maanden een impact hebben op het schoolse leven? En hoe bereid je je kinderen best voor op die spannende eerste schooldag?
Aftellen… spannend?
Probeer met je kind nog zoveel mogelijk te genieten van de laatste vakantiedagen. Als je kind gevoelig is voor spanningen in aanloop naar het nieuwe schooljaar, praat er dan nog niet te veel over. Dat verhoogt alleen de stress.
Een nieuwe groep, andere leerkrachten en voor sommige kinderen is het zelfs de allereerste schooldag ooit, dat zorgt logischerwijs voor wat spanningsopbouw. Het begin van een nieuw schooljaar is een schakelmoment, met heel wat onzekerheden en dat zorgt ervoor dat dit voor sommige kinderen (en ouders) een stressvol moment is.
Een gezonde portie stress mag er zeker zijn. Anderzijds zien we ook dat die stress snel verdwijnt als vragen die spelen beantwoord worden. Kinderen hebben een grote behoefte aan voorspelbaarheid.
Positief in gesprek
Als ouder kan je proberen te achterhalen wat de vragen zijn waar je kind mee zit. Waar mogelijk, schep helderheid door antwoorden op kindermaat te formuleren. Misschien organiseert de school ook wel een open kijkdag of (online) infomoment waar deze vragen een antwoord kennen.
Weet je al met welke kinderen je zoon of dochter in de klas zit? Komt er een nieuw vriendje in de klas of een nieuwe leerkracht? Ken je de leerkracht? Hoe laat start de schooldag? Blijft je kind ‘s avonds later op school? Op welke dagen wel? Wie komt je kind halen of wat is de (korste) fietsroute naar school? Wat zijn de hygiënemaatregelen op de school? Zijn er specifieke corona-maatregelen?
Stel zelf ook gerichte vragen, waar je kind echt moet over nadenken. ‘De eerste schooldag komt eraan, kan je me eens vertellen hoe dat in zijn werk zal gaan?’. Ook al weet je zelf het antwoord al, door onwetendheid te veinzen kun je vaak doordringen tot een diepgaander gesprek.
Zoek positieve manieren om het met je kind over het nieuwe schooljaar te hebben. Koop bijvoorbeeld samen schoolspulletjes of een nieuwe boekentas.
Weg vakantieritme, hallo schoolstructuur
Probeer op tijd rekening te houden met de nieuwe structuur van een schooljaar. Vooral voor jonge kinderen is voldoende slaap belangrijk. In de vakantie is er een ander ritme dan tijdens het schooljaar. Probeer daar als ouder al aandacht voor te hebben door gaandeweg het uur van slapengaan en opstaan aan te passen.
Moeilijke eerste dagen?
Tijdens de eerste schooldagen komen er heel wat (nieuwe) prikkels af op je kind. Geef je kind wat tijd om te wennen aan de nieuwe situatie. Vaak is het goed om het concept van ‘watchful waiting’ toe te passen. Dat betekent dat je niet meteen alle alarmbellen laat afgaan, maar je kind de ruimte geeft om de nieuwe uitdagingen op zijn tempo aan te gaan.
Laat de frustraties, stress en de onzekerheid van je kind er maar zijn. Laat je kind voelen dat je het wil horen. ‘Overdrijf niet zo’, is een zin die een kind vaak laat dichtklappen of forceert. Zoek wel mee naar wat maakt dat je kind angstig, boos of gefrustreerd reageert. Gebruik hierbij zinnen als: ‘Wat maakt dat je…?’ of: ‘Hoe komt het dat je…?’ en vermijd waarom-vragen. Het woord ‘waarom’ heeft vaak een bijklank van ‘verantwoorden’ en dit kan soms tot erger leiden. Wees een veilige haven waar je kind tot rust kan komen. Vaak zal je zien dat een kind maar echt durft ontploffen in een omgeving waar het zich thuis voelt.
Als de bom barst: adem in, adem uit. Blijf zelf zo rustig als mogelijk en ga op deze piekmomenten niet in discussie. Je kind is even niet voor rede vatbaar en zal eerst tot rust moeten komen. Laat de frustratie en het verdriet er dus maar even zijn. Zelf boos worden zal de thermometer alleen maar meer de hoogte injagen.
Hoe was het op school? Goed.
Je kan ook originele vragen stellen, zoals ‘heb je vandaag iemand betrapt op neuspeuteren?’ om op een leuke manier – voorbij de saaiheid – verder te gaan dan ‘hoe was het op school vandaag?’. Ouders die tijd maken, oprecht geïnteresseerd zijn en de vraag niet ‘pro forma’ stellen, hebben al meer dan een streepje voor. Maar zelfs dan word je als ouder geregeld met een kluitje in het riet gestuurd. Doorvragen is dan de boodschap. ‘Aha, goed dus. Da’s fijn. En wat hebben jullie dan allemaal precies gedaan?’
Een andere manier is zélf te beginnen over hoe je dag is verlopen, afgestemd op het ontwikkelingsniveau van je kind. Het hoeft niet allemaal van één kant te komen, en jezelf open opstellen kan helpen om je kind hetzelfde te laten doen (“en wat heb jij vandaag gedaan?”).
